Ijara: ijara va keyinchalik sotib olish huquqi bilan islam moliyalashtirish doirasida

Ijara — bu mol-mulkni ijara asosida sotib olish imkoniyati bilan ta'minlangan islam moliyalashtirish shakli. Ushbu vosita ko'pincha lizing bilan taqqoslanadi, ammo u an'anaviy moliyaviy sxemalardan farq qiluvchi aniq xususiyatlarga ega.

Ijara – bu mol-mulkni ijara asosida sotib olish imkoniyati bilan ta’minlangan islomiy moliyalashtirish shaklidir. Ko‘pincha u lizing bilan taqqoslanadi, ammo an’anaviy moliyaviy sxemalardan farq qiluvchi o‘ziga xos xususiyatlarga ega.

Ijara doirasida moliyaviy tashkilot kerakli mol-mulkni – masalan, avtomobil, uskunalar yoki ko‘chmas mulkni – xarid qiladi va uni mijozga belgilangan muddatga ijara beradi. Mijoz ijara to‘lovlarini muntazam amalga oshirib, muddat tugagach, mol-mulkni to‘liq sotib olish imkoniyatiga ega bo‘ladi, odatda ramziy narxda.

Shartnoma amal qilayotgan davrda mol-mulkning mulk huquqi ijara beruvchida qoladi.

Ijaraning afzalliklari:

- Mol-mulkdan foydalanish imkoniyati, uni darhol sotib olish zaruriyati yo‘qligi;

- Shartlarning aniq va shaffofligi;

- Marja (foiz) yo‘qligi;

- Islomiy axloqiy tamoyillarga moslik.

Ijara ayniqsa mijozga biznes, ish yoki shaxsiy foydalanish uchun mol-mulk kerak bo‘lganda, lekin uni darhol sotib olish imkoniyati yoki istagi bo‘lmaganda talab qilinadi. Bu tijorat lizingiga nisbatan qulay va adolatli alternativa, moslashuvchan va axloqiy shartlarni ta’minlaydi.

Bundan tashqari, ijara haqiqiy iqtisodiyotni rivojlantirishga yordam beradi: bunday bitimlar doirasida xarid qilingan mol-mulk maqsadga muvofiq ishlatiladi, foyda keltiradi, ish o‘rinlari yaratadi va hayot darajasini yaxshilaydi. Shu sababli ijara nafaqat qulay, balki ijtimoiy mas’uliyatli vosita sifatida ham ahamiyatlidir.

Shunday qilib, ijara – bu faqat sotib olish huquqi bilan ijara emas. Bu insonning ruhiy va amaliy ehtiyojlariga mos keladigan, o‘ylangan, halol va zamonaviy moliyalashtirish shaklidir.